Windhoos van 14 juli 1975
Het meest bijzondere weerverschijnsel is wat mij betreft absoluut een windhoos. Dit is dan helemaal te danken aan het feit dat op 14 juli 1975 een windhoos pal over ons huis trok. Ik was toen zeven jaar.
Het was die dag, zoals zo vaak bij zware windhozen het geval is, broeierig warm. In het begin van de avond kwam er volgens mijn moeder opeens een heel rare geelgroene lucht uit het westen opzetten en de wolken gingen op een zeer vreemde manier door elkaar bewegen. Wat ik mij nog herinner is zeer veel lawaai en met het hele gezin in het halletje tussen twee muren in schuilen voor al het vensterglas wat door allerlei dakpannen van de buren kapot knalde.
Mijn vader ging even kijken in onze (vrij grote boerderij-achtige) schuur en zei dat het hele dak tientallen centimeters op en neer ging. Na afloop naar buiten gegaan en door het dorp heen gelopen. Het was een enorme ravage met enorm veel afgewaaide dakpannen.
Complete boerderijschuren gingen tegen de vlakte
Naar later bleek is de windhoos voor het eerst gezien tussen Loppersum en 't Zandt. Hij is dwars door 't Zandt getrokken en heeft daar veel schade aangericht. Daar vandaan is hij ongeveer langs de Oude dijkweg getrokken en ondertussen werd nog een boerderij compleet met de grond gelijk gemaakt.
In Spijk heeft hij behalve heel veel kapotte dakpannen en ramen ook nog een compleet dak verwoest van de plaatselijke kalkoenenmesterij. Mensen aan de andere kant van het (toch niet al te grote) dorp hebben helemaal niets gemerkt. Het blijkt één van de krachtigste windhozen van de laatste honderd jaar in Nederland te zijn geweest.
Aangezien ik mateloos geïnteresseerd was in windhozen, natuurlijk vooral vanwege deze bewuste windhoos, besloot ik in februari 2000 onderstaand berichtje naar de regionale krantjes te sturen:
--
Windhoos
Op 14 juli 1975 werd 't Zandt en omgeving getroffen door een windhoos. De windhoos liet vanaf Loppersum via Zeerijp, 't Zandt, Godlinze en Spijk een spoor van vernieling achter van 150 meter breed en 10 km lang. Boerderijdaken werden compleet vernield, talloze ramen zijn gesneuveld en zware voorwerpen werden over grote afstanden verplaatst. Hoewel voor zover bekend geen karakteristieke 'slurf' is waargenomen, wordt toch door verschillende aanwijzingen aangenomen dat een windhoos de oorzaak is geweest.
Vanuit persoonlijke interesse en mede naar aanleiding van John Teunissen die een boek aan het schrijven is over windhozen in Nederland, doe ik hierbij een oproep aan iedereen die aanvullende informatie heeft over de windhoos. Te denken valt aan krantenknipsels, persoonlijke belevenissen en foto's van schade. Ook een daadwerkelijke slurfwaarneming zal zeer welkom zijn.
-
Dat het niet allen op mij een onvergetelijke indruk heeft gemaakt bleek uit onderstaande ooggetuigeverslagen die ik hierop mocht ontvangen:
Kees Kamp uit Ten Boer was misschien wel de eerste getuige:
"Ik woonde toen aan de Pomonaweg in Loppersum, het was rond de klok van 6 uur s`avonds. Het juiste tijdstip kan ik me niet zo herinneren.
Wij zaten in de achterkamer te eten en ik zat met m'n gezicht naar het raam en keek in westelijke richting. Het viel mij op dat de wolken een vreemde kleur hadden (groenachtig) en in tegengestelde richtingen ten opzichte van elkaar bewogen. Ik had zoiets nog nooit eerder gezien, het was een imposant gezicht. Opeens kwam er een slurf naar beneden en die bewoog naar noord-oostelijke richting. Ik ben toen naar buiten gegaan en richting station gerend. Daar kon ik de slurf nog zien verdwijnen in de buurt van Zeerijp. De slurf was in het begin heel duidelijk te zien, maar toen ik bij het spoor stond, was hij al aan het vervagen. Later ben ik naar de plek gegaan, waarvan ik vermoedde, dat de slurf daar de grond voor het eerst geraakt had. Op die plek kon je zien dat er takken van struiken gewaaid waren. Die plek ligt ten westen van Loppersum, ter hoogte van de spoorbrug over het Westeremdermaar. Later die avond kregen we pas door wat voor schade de windhoos had aangericht.
Ik ben zeer benieuwd naar waarnemingen van andere ooggetuigen".
Bomen knapten af als luciferhoutjes
Naar aanleiding van de oproep van Bart Pijper naar informatie over de windhoos van 14 juli 1975 stuur ik hierbij het volgende ooggetuigeverslag van die bewuste middag.
We zaten in de serre van de boerderij Leeuwenheerd aan het Juisterpad onder Loppersum. Je hebt daar een prachtig uitzicht over het Groninger landschap met aan de zuidwestelijke horizon de Martinitoren.
Het was een beetje onrustig weer. Het viel opeens op dat de wolken die uit de richting van Groningen op ons kwamen steeds onstuimiger waren geworden. Plotseling, in een onderdeel van een seconde, trok een zeer felle stormvlaag langs de boerderij.
Er was een kort geraas hoorbaar en het riet in de gracht werd voor een deel volkomen plat gelegd. Dit was duidelijk geen gewone zomerstorm, vooral omdat de scheiding tussen wel en geen wind heel scherp was. Toen we buiten gekomen naar de lucht keken, was recht boven ons een opvallend verschijnsel te zien.
Een grote massa wolken trok met grote snelheid in de richting van het dorp Loppersum. Een tweede wolkenlaag, die daar overheen bewoog, verplaatste zich ook met behoorlijke snelheid, maar in een heel andere richting, meer naar het oosten. De wolken vormden geen compacte laag, je kon er hier en daar nog doorheen kijken. Waar de twee lagen elkaar beïnvloedden zag je dat plukken uit de ene laag werden meegezogen door de andere laag.
Net als bij grote rivieren tussen de kribben waar de doorstromende rivier draaikolken veroorzaakt in het water tussen de kribben. Zo zag je in de lucht een werveling ontstaan van ronddraaiende wolken. Deze tollende beweging hoog in de lucht, verplaatste zich met het grootste deel van de wolkenmassa met grote snelheid richting Loppersum. Een eerste reactie was, dat hebben we gehad, dat drijft gelukkig snel over. Echter, halverwege Loppersum, ter hoogte van de boerderij Reddeloos leken de wolken naar de grond te zakken en werd de lucht tot een inktzwarte massa verdicht. Stukken landbouwplastic en houten voorwerpen vlogen de lucht in. Er was geen duidelijke uitzakking zichtbaar en de draaiing van de lucht was op die afstand niet meer te onderscheiden.
Deze onheilspellende zwarte massa trok over het dorp weg naar het noord-oosten. Bij ons was het toen alweer opgeklaard. Pas 's avonds hoorden we via het nieuws dat voorbij het dorp enorme schade was aangericht. Wij hebben dus wel degelijk een soort wervelstorm zien ontstaan, maar een windhoos met een slurf was niet zichtbaar. Het leek meer op een zich snel verplaatsend centrum van lage luchtdruk waardoor boerderijen van binnenuit opgeblazen werden.
Loppersum, 27 februari 2000 Jan de Heer.
De familie Folkertsma woonden in een boerderij, Delleweg 1 te Loppersum toen de heer Folkersma vauit de serre een klein zwart wolkje, dat al draaiende tegen elkaar in, steeds groter werd.
Hij liep naar buiten om meer te kunnen zien. Daar zag hij richting 'Stork' wat rommel en riet de lucht in gaan. Het was het begin van het verval van de boerderij van de fam. Nijsse. Het regende niet.
Later hoorden we de gevolgen van dat wolkje. Bij een rondrit zagen we de baan van de storm; o.a. de in elkaar gedraaide silo's van Perdok en de bomen aan de weg naar Spijk waar dikke zijtakken gewoon waren afgedraaid en de rest scheef stond.
Mevrouw Brondijk woonde op de Hoofdstraat 25 te 't Zandt. Zij vertelt:
"Mijn man en ik zagen onderaan de wolken een lange slurf op ons af komen. Hij kwam uit de richting van de Oosterweg richting Westeremden. Mijn man kwam net terug van het melken. Toen alles voorbij was zagen we dat de melkwagen een dertig cm verschoven was. Melktanks en emmers zijn meegesleurd en hebben we nooit weer gezien."
De heer J. Brondijk was 18 jaar toen hij het noodweer op zich af zag komen. Ook hoorde hij verschrikkelijk veel lawaai. Van een afstand zag hij dat bij een boerderij allemaal bladeren de lucht in gingen. Later bleken dit dakpannen te zijn. Hij heeft geen slurf gezien maar de lucht kleurde helemaal zwart doordat een boerderij allemaal opgeslagen turf de lucht in werd geslingerd. Ook hoorde hij van mensen dat volle aardappelkistjes, tuinmeubelen en parasols waren verdwenen en nooit weer teruggevonden. Een bui zat ten zuiden en een bui zat ten noorden van de windhoos. Hij heeft behalve een enkele hagelsteen geen neerslag waargenomen. In Uithuizen (ten noorden)zijn wel veel en zeer grote hagelstenen gevallen. Na afloop is hij op de fiets richting Spijk gegaan en heeft de ravage goed kunnen aanschouwen. Overal waren bomen omgeknakt en talloze huizen waren beschadigd. De hulpverlening kwam zeer laat op gang. De meeste mensen van het dorp hadden dan ook helemaal niets gemerkt. Pas toen veel later de brandweersirene werd aangezet kwam er actie. 's Avonds is het nog op het journaal geweest doch met enkel een paar shots van wat afgewaaide dakpannen.
Ina Bakker beleefde het wel zeer indrukwekkend:
Afgelopen zaterdag las ik in de krant jouw oproepje voor informatie over de windhoos in 1975.
Ik was toen 22 jaar en werkte in Delfzijl. Om 6 uur was ik vrij en mocht met de auto van de baas m'n collega naar huis brengen. Mijn collega woonde tussen Spijk en 't Zandt op een boerderij. Ikzelf woonde nog bij mijn ouders in Spijk.
Op weg naar huis, tussen Delfzijl en Spijk zagen we een enorme slurf in de lucht. Wij hadden er heel veel lol om, want destijds was er een reclame op de t.v. over Ajax met de witte tornado. Dus zeiden we tegen elkaar: "kijk daar heb je de witte tornado"
Maar ineens begon het heel hard te waaien. We hadden allebei onze raampjes open van de auto. We reden in een Citroen (eend). Deze auto had van die halve klapraampjes. Aan mijn kant kon ik het raampje wel dichtkrijgen maar mijn collega niet. Ze heeft het raampje met haar handen vastgehouden. Wij slingerden van de ene kant van de weg naar de andere. Takken waaiden van de bomen. Het koste heel veel moeite de auto op de weg te houden.
We kwamen bij de boerderij van mijn collega. Alle bomen die naast de boerderij stonden waren waren op de boerderij gevallen. Het waren hele dikke bomen. Mijn collega was helemaal overstuur. Bij het vooreind aangekomen bleek dat het voorhuis er nog stond. De schuur was volledig plat.
De familie barstte in tranen uit. Ze waren doodsbang geweest. Hoe ik thuisgekomen ben weet ik niet meer. Deze gebeurtenis heeft heel veel indruk op mij gemaakt Nu ik er over schrijf wordt ik er nog emotioneel van.
Krantenartikel uit het Nieuwsblad van het Noorden van 15 juli 1975
"Toen we merkten hoe erg het wel was, zijn we met z'n allen in de gang gekropen. Daar zijn alleen maar wanden, en konden we niet door rondvliegende dingen worden geraakt. Het was een verschrikkelijk lawaai. We hoorden dat er iets instortte; het was vreselijk angstig. We stonden doodsangsten uit. Wat een geluk dat we net met zijn allen in de kamer waren om te eten. Vlak daarvoor hadden we de dieren in de schuur verzorgd."
Nog rillerig van de emoties doen de dochters van landbouwer Van Wijk in 't Zandt hun verhaal. Terwijl hun vader met te hulp geschoten buren nog tracht te redden wat er uit de puinhopen te redden valt, kijken ze mistroostig naar de ruïne die de windhoos gisteravond van hun boerderij maakte.
"We zagen de bui wel aankomen en zeiden nog schertsend tegen elkaar: dat zou wel een tornado kunnen zijn. Niemand van ons rekende er echter op dat het zó erg zou worden. We hopen dat werkelijk miet nog eens mee te maken".
Opgelucht zijn de Van wijk's over het feit dat niemand in het huis ook maar een schrammetje opliep. "Maar ja", verzuchten ze, "hoewel we daar natuurlijk blij om zijn, spijt het ons toch van de boerderij. Nu komt er zo'n nieuw ding te staan, terwijl de oude zo sfeervol was. Je merkt nu toch wel dat je van een boerderij kunt houden als je er bent opgegroeid".
De heer Kruyer: "De enige kans om ze in leven te houden is ze onderdak te brengen, want deze dieren -zes weken oud- hebben veel warmte nodig". Koortsachtig werkte hij gisteravond door om de dieren te redden: Het lukte niet, want na het invallen van de duisternis deelde de politie al mee dat de dieren moesten worden afgemaakt.
Toen de windhoos was afgedreven en de omvang van de shade duidelijk werd, kwam het verkeer op gang. Duizenden nieuwsgierigen maakten een rondrit langs de getroffen plaatsen. Er was ook veel te kijken in het Eemsmondgebied. Overal waren huizen en schuren beschadigd en tal van bomen waren ontworteld of scheef gedrukt.
Het was die dag, zoals zo vaak bij zware windhozen het geval is, broeierig warm. In het begin van de avond kwam er volgens mijn moeder opeens een heel rare geelgroene lucht uit het westen opzetten en de wolken gingen op een zeer vreemde manier door elkaar bewegen. Wat ik mij nog herinner is zeer veel lawaai en met het hele gezin in het halletje tussen twee muren in schuilen voor al het vensterglas wat door allerlei dakpannen van de buren kapot knalde.
Mijn vader ging even kijken in onze (vrij grote boerderij-achtige) schuur en zei dat het hele dak tientallen centimeters op en neer ging. Na afloop naar buiten gegaan en door het dorp heen gelopen. Het was een enorme ravage met enorm veel afgewaaide dakpannen.
Naar later bleek is de windhoos voor het eerst gezien tussen Loppersum en 't Zandt. Hij is dwars door 't Zandt getrokken en heeft daar veel schade aangericht. Daar vandaan is hij ongeveer langs de Oude dijkweg getrokken en ondertussen werd nog een boerderij compleet met de grond gelijk gemaakt.
In Spijk heeft hij behalve heel veel kapotte dakpannen en ramen ook nog een compleet dak verwoest van de plaatselijke kalkoenenmesterij. Mensen aan de andere kant van het (toch niet al te grote) dorp hebben helemaal niets gemerkt. Het blijkt één van de krachtigste windhozen van de laatste honderd jaar in Nederland te zijn geweest.
Aangezien ik mateloos geïnteresseerd was in windhozen, natuurlijk vooral vanwege deze bewuste windhoos, besloot ik in februari 2000 onderstaand berichtje naar de regionale krantjes te sturen:
--
Windhoos
Op 14 juli 1975 werd 't Zandt en omgeving getroffen door een windhoos. De windhoos liet vanaf Loppersum via Zeerijp, 't Zandt, Godlinze en Spijk een spoor van vernieling achter van 150 meter breed en 10 km lang. Boerderijdaken werden compleet vernield, talloze ramen zijn gesneuveld en zware voorwerpen werden over grote afstanden verplaatst. Hoewel voor zover bekend geen karakteristieke 'slurf' is waargenomen, wordt toch door verschillende aanwijzingen aangenomen dat een windhoos de oorzaak is geweest.
Vanuit persoonlijke interesse en mede naar aanleiding van John Teunissen die een boek aan het schrijven is over windhozen in Nederland, doe ik hierbij een oproep aan iedereen die aanvullende informatie heeft over de windhoos. Te denken valt aan krantenknipsels, persoonlijke belevenissen en foto's van schade. Ook een daadwerkelijke slurfwaarneming zal zeer welkom zijn.
-
Dat het niet allen op mij een onvergetelijke indruk heeft gemaakt bleek uit onderstaande ooggetuigeverslagen die ik hierop mocht ontvangen:
Kees Kamp uit Ten Boer was misschien wel de eerste getuige:
"Ik woonde toen aan de Pomonaweg in Loppersum, het was rond de klok van 6 uur s`avonds. Het juiste tijdstip kan ik me niet zo herinneren.
Wij zaten in de achterkamer te eten en ik zat met m'n gezicht naar het raam en keek in westelijke richting. Het viel mij op dat de wolken een vreemde kleur hadden (groenachtig) en in tegengestelde richtingen ten opzichte van elkaar bewogen. Ik had zoiets nog nooit eerder gezien, het was een imposant gezicht. Opeens kwam er een slurf naar beneden en die bewoog naar noord-oostelijke richting. Ik ben toen naar buiten gegaan en richting station gerend. Daar kon ik de slurf nog zien verdwijnen in de buurt van Zeerijp. De slurf was in het begin heel duidelijk te zien, maar toen ik bij het spoor stond, was hij al aan het vervagen. Later ben ik naar de plek gegaan, waarvan ik vermoedde, dat de slurf daar de grond voor het eerst geraakt had. Op die plek kon je zien dat er takken van struiken gewaaid waren. Die plek ligt ten westen van Loppersum, ter hoogte van de spoorbrug over het Westeremdermaar. Later die avond kregen we pas door wat voor schade de windhoos had aangericht.
Ik ben zeer benieuwd naar waarnemingen van andere ooggetuigen".
Bomen knapten af als luciferhoutjes
Naar aanleiding van de oproep van Bart Pijper naar informatie over de windhoos van 14 juli 1975 stuur ik hierbij het volgende ooggetuigeverslag van die bewuste middag.
We zaten in de serre van de boerderij Leeuwenheerd aan het Juisterpad onder Loppersum. Je hebt daar een prachtig uitzicht over het Groninger landschap met aan de zuidwestelijke horizon de Martinitoren.
Het was een beetje onrustig weer. Het viel opeens op dat de wolken die uit de richting van Groningen op ons kwamen steeds onstuimiger waren geworden. Plotseling, in een onderdeel van een seconde, trok een zeer felle stormvlaag langs de boerderij.
Er was een kort geraas hoorbaar en het riet in de gracht werd voor een deel volkomen plat gelegd. Dit was duidelijk geen gewone zomerstorm, vooral omdat de scheiding tussen wel en geen wind heel scherp was. Toen we buiten gekomen naar de lucht keken, was recht boven ons een opvallend verschijnsel te zien.
Een grote massa wolken trok met grote snelheid in de richting van het dorp Loppersum. Een tweede wolkenlaag, die daar overheen bewoog, verplaatste zich ook met behoorlijke snelheid, maar in een heel andere richting, meer naar het oosten. De wolken vormden geen compacte laag, je kon er hier en daar nog doorheen kijken. Waar de twee lagen elkaar beïnvloedden zag je dat plukken uit de ene laag werden meegezogen door de andere laag.
Net als bij grote rivieren tussen de kribben waar de doorstromende rivier draaikolken veroorzaakt in het water tussen de kribben. Zo zag je in de lucht een werveling ontstaan van ronddraaiende wolken. Deze tollende beweging hoog in de lucht, verplaatste zich met het grootste deel van de wolkenmassa met grote snelheid richting Loppersum. Een eerste reactie was, dat hebben we gehad, dat drijft gelukkig snel over. Echter, halverwege Loppersum, ter hoogte van de boerderij Reddeloos leken de wolken naar de grond te zakken en werd de lucht tot een inktzwarte massa verdicht. Stukken landbouwplastic en houten voorwerpen vlogen de lucht in. Er was geen duidelijke uitzakking zichtbaar en de draaiing van de lucht was op die afstand niet meer te onderscheiden.
Deze onheilspellende zwarte massa trok over het dorp weg naar het noord-oosten. Bij ons was het toen alweer opgeklaard. Pas 's avonds hoorden we via het nieuws dat voorbij het dorp enorme schade was aangericht. Wij hebben dus wel degelijk een soort wervelstorm zien ontstaan, maar een windhoos met een slurf was niet zichtbaar. Het leek meer op een zich snel verplaatsend centrum van lage luchtdruk waardoor boerderijen van binnenuit opgeblazen werden.
Loppersum, 27 februari 2000 Jan de Heer.
De familie Folkertsma woonden in een boerderij, Delleweg 1 te Loppersum toen de heer Folkersma vauit de serre een klein zwart wolkje, dat al draaiende tegen elkaar in, steeds groter werd.
Hij liep naar buiten om meer te kunnen zien. Daar zag hij richting 'Stork' wat rommel en riet de lucht in gaan. Het was het begin van het verval van de boerderij van de fam. Nijsse. Het regende niet.
Later hoorden we de gevolgen van dat wolkje. Bij een rondrit zagen we de baan van de storm; o.a. de in elkaar gedraaide silo's van Perdok en de bomen aan de weg naar Spijk waar dikke zijtakken gewoon waren afgedraaid en de rest scheef stond.
Anne Strikwerda schrijft: Op 14-07-1975 was ik op visite bij de familie Ritzema aan de Stedumerweg en zat in de tuin nog even heerlijk van de zon te genieten.
Er verschenen donkere wolken aan de lucht en er ontstonden buien, er kwam een bui terug vanuit het noorden en de andere kwam vanuit het zuiden en deze ontmoeten elkaar aan de westkant van Loppersum en daar zag ik letterlijk voor mijn neus een windhoos ontstaan met duidelijk zichtbaar een slurf die alles wat los en vast zat meenam en deze ging richting het 't Zandt met alle gevolgen van dien. Ik wou er nog met mijn fiets achteraan gaan maar dat mocht niet van mijn vrouw. Ik doe hierbij een drietal dia's ik hoop dat je er wat aan hebt.
Ik vind het nog steeds jammer dat ik toen geen videocamera had.
Mevrouw Brondijk woonde op de Hoofdstraat 25 te 't Zandt. Zij vertelt:
"Mijn man en ik zagen onderaan de wolken een lange slurf op ons af komen. Hij kwam uit de richting van de Oosterweg richting Westeremden. Mijn man kwam net terug van het melken. Toen alles voorbij was zagen we dat de melkwagen een dertig cm verschoven was. Melktanks en emmers zijn meegesleurd en hebben we nooit weer gezien."
De heer J. Brondijk was 18 jaar toen hij het noodweer op zich af zag komen. Ook hoorde hij verschrikkelijk veel lawaai. Van een afstand zag hij dat bij een boerderij allemaal bladeren de lucht in gingen. Later bleken dit dakpannen te zijn. Hij heeft geen slurf gezien maar de lucht kleurde helemaal zwart doordat een boerderij allemaal opgeslagen turf de lucht in werd geslingerd. Ook hoorde hij van mensen dat volle aardappelkistjes, tuinmeubelen en parasols waren verdwenen en nooit weer teruggevonden. Een bui zat ten zuiden en een bui zat ten noorden van de windhoos. Hij heeft behalve een enkele hagelsteen geen neerslag waargenomen. In Uithuizen (ten noorden)zijn wel veel en zeer grote hagelstenen gevallen. Na afloop is hij op de fiets richting Spijk gegaan en heeft de ravage goed kunnen aanschouwen. Overal waren bomen omgeknakt en talloze huizen waren beschadigd. De hulpverlening kwam zeer laat op gang. De meeste mensen van het dorp hadden dan ook helemaal niets gemerkt. Pas toen veel later de brandweersirene werd aangezet kwam er actie. 's Avonds is het nog op het journaal geweest doch met enkel een paar shots van wat afgewaaide dakpannen.
Ina Bakker beleefde het wel zeer indrukwekkend:
Afgelopen zaterdag las ik in de krant jouw oproepje voor informatie over de windhoos in 1975.
Ik was toen 22 jaar en werkte in Delfzijl. Om 6 uur was ik vrij en mocht met de auto van de baas m'n collega naar huis brengen. Mijn collega woonde tussen Spijk en 't Zandt op een boerderij. Ikzelf woonde nog bij mijn ouders in Spijk.
Op weg naar huis, tussen Delfzijl en Spijk zagen we een enorme slurf in de lucht. Wij hadden er heel veel lol om, want destijds was er een reclame op de t.v. over Ajax met de witte tornado. Dus zeiden we tegen elkaar: "kijk daar heb je de witte tornado"
Maar ineens begon het heel hard te waaien. We hadden allebei onze raampjes open van de auto. We reden in een Citroen (eend). Deze auto had van die halve klapraampjes. Aan mijn kant kon ik het raampje wel dichtkrijgen maar mijn collega niet. Ze heeft het raampje met haar handen vastgehouden. Wij slingerden van de ene kant van de weg naar de andere. Takken waaiden van de bomen. Het koste heel veel moeite de auto op de weg te houden.
We kwamen bij de boerderij van mijn collega. Alle bomen die naast de boerderij stonden waren waren op de boerderij gevallen. Het waren hele dikke bomen. Mijn collega was helemaal overstuur. Bij het vooreind aangekomen bleek dat het voorhuis er nog stond. De schuur was volledig plat.
De familie barstte in tranen uit. Ze waren doodsbang geweest. Hoe ik thuisgekomen ben weet ik niet meer. Deze gebeurtenis heeft heel veel indruk op mij gemaakt Nu ik er over schrijf wordt ik er nog emotioneel van.
Krantenartikel uit het Nieuwsblad van het Noorden van 15 juli 1975
Dochters van landbouwer in 't Zandt na windhoos:
'We hebben doodsangsten uitgestaan'
(Van een onzer verslaggevers)"Toen we merkten hoe erg het wel was, zijn we met z'n allen in de gang gekropen. Daar zijn alleen maar wanden, en konden we niet door rondvliegende dingen worden geraakt. Het was een verschrikkelijk lawaai. We hoorden dat er iets instortte; het was vreselijk angstig. We stonden doodsangsten uit. Wat een geluk dat we net met zijn allen in de kamer waren om te eten. Vlak daarvoor hadden we de dieren in de schuur verzorgd."
"We zagen de bui wel aankomen en zeiden nog schertsend tegen elkaar: dat zou wel een tornado kunnen zijn. Niemand van ons rekende er echter op dat het zó erg zou worden. We hopen dat werkelijk miet nog eens mee te maken".
Opgelucht zijn de Van wijk's over het feit dat niemand in het huis ook maar een schrammetje opliep. "Maar ja", verzuchten ze, "hoewel we daar natuurlijk blij om zijn, spijt het ons toch van de boerderij. Nu komt er zo'n nieuw ding te staan, terwijl de oude zo sfeervol was. Je merkt nu toch wel dat je van een boerderij kunt houden als je er bent opgegroeid".
Geloei van brandweer
In Spijk heeft mevrouw Kruyer kort na het gebeuren ook nog de schrik in de benen. Zij dacht een ogenblik dat er een brandweerauto aan kwam razen. Het aanhoudende geloei dat ze hoorde bleek echter een windhoos te zijn, en toen haar dat duidelijk werd, riep ze angstig de kinderen bij elkaar. Seconden later was ook dit gezin één van de zwaarst gedupeerden van het noodweer: De trotse kalkoenfokkerij achter de woning werd als een kaartenhuis in elkaar geblazen. Van de 4500 kalkoenen (bestemd voor de diepvries) werden er direct een paar honderd gedood. De andere zitten angstig en verkleumd bij elkaar.De heer Kruyer: "De enige kans om ze in leven te houden is ze onderdak te brengen, want deze dieren -zes weken oud- hebben veel warmte nodig". Koortsachtig werkte hij gisteravond door om de dieren te redden: Het lukte niet, want na het invallen van de duisternis deelde de politie al mee dat de dieren moesten worden afgemaakt.
Toen de windhoos was afgedreven en de omvang van de shade duidelijk werd, kwam het verkeer op gang. Duizenden nieuwsgierigen maakten een rondrit langs de getroffen plaatsen. Er was ook veel te kijken in het Eemsmondgebied. Overal waren huizen en schuren beschadigd en tal van bomen waren ontworteld of scheef gedrukt.
beetje laat maar ik kan me de windhoos nog heel goed herinneren ! wij woonden aan de SpijksterOudedijk in Spijk (tussen 't Zandt en Spijk in) en kwamen net van het boodschappen doen uit Delfzijl toen we de grote slurf en 2 (volgens mij) kleine slurfjes zagen - de lucht was raar van kleur - groenig - we twijfelden of we verder zouden rijden - maar besloten toch naar onze boerderij te rijden en direct schuilen in onze grote kelder - vrijwel direct een hoop lawaai enz en daarna opvallend stil - geen vogel hoorde je meer - maar wel heel donker door de omgevallen bomen enz.... de windhoos had een boel beschadigd - onze boerderij was verschoven en veel bomen ontworteld - dit heeft diepe indruk op ons gemaakt
BeantwoordenVerwijderenIk weet dit ook nog. Mijn grootouders hadden een zomerhuisje bij de dijk waar het compressorstation van de Gasunie werd gebouwd. In de verte zagen wij de slurf naderbij komen. Mijn grootouders en ouders riepen dat we naar binnen moesten. een grote bouwkraan werd door de wind een slag in de rondte gedraaid. Op het terrein stonden ook een aantal kampeerders in een caravan. 1 van de caravans waaide om en alle spullen werden in het huisje gebracht. De windhoos ging over de dijk richting Duitsland. Ikzelf was 8 jaar maar weet alles nog precies voor de geest te halen.
BeantwoordenVerwijderen